KRONİK ÖKSÜRÜK VE TEDAVİSİ

Çorum Özel Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Abdullah Emre NAYMAN son dönemlerde adından sıkça söz ettiren Kronik Öksürük konusunda bilgiler verdi.

Kronik Öksürük hakkında konuşan Uzm. Dr. NAYMAN şunları söyledi:

KRONİK ÖKSÜRÜK NEDİR?

Kronik öksürük sekiz haftadan daha uzun süren öksürükleri tanımlamada kullanılır. Öksürük ise hava yolları ve akciğerlerden mevcut salgıları (balgam) ve nefes yolu ile alınmış yabancı cisimleri temizleyen önemli, koruyucu, refleks mekanizmadır. Göğüs hastalıkları klinik pratiğinde en sık görülen şikayettir. Kronik öksürük, oldukça rahatsız edicidir, kişinin yaşam kalitesini ve iyilik halini bozar.   Önemli bir hastalığa bağlı olduğu düşüncesi ile ciddi stres ve anksiyete yaratır. Kadın hastalarda zaman zaman üriner inkontinans (idrar kaçırma), ileri yaş hastalarda kaburga kırıkları, bayılma atakları, gözde kanamaya yol açabilir.

KRONİK ÖKSÜRÜK NEDEN OLUR?

Sigara kullanmak en önemli nedendir. Sigara dumanında var olan, 60’ın üzerinde toksik ve kimyasal madde öksürüğe yol açar. Hava kirliliği de kronik öksürük etyolojisinde önemli bir faktördür. Bunlar dışında bütün müzmin akciğer hastalıkları (KOAH, Astım, Akciğer Kanseri, Bronşektazi, Akciğer Fibrozisi, Tüberküloz vs) kronik öksürük yapabilir. Öncelikle muayene ve akciğer grafisi ile bu hastalıkların olup olmadığı anlaşılmalıdır. Akciğerlerde belirgin hastalık saptanmaz ise ve hasta sigara içmiyor ise kronik öksürük nedenleri içinde üst solunum yolu hastalıkları (Rinit, Sinüzit vs,), reflü, sadece öksürükle seyreden astım hastalığı en sık görülen üç hastalıktır.  Bazı tansiyon ilaçları (ACE inhibitörleri) uzamış öksürüğe neden olabilir. Aynı hastada birden fazla etiyolojik nedenin bir arada bulunabileceği de akılda tutulmalıdır.

KRONİK ÖKSÜRÜK TANISI NASIL KONUR?

Tanıda temel yaklaşım; ayrıntılı tıbbi özgeçmiş, hastalık hikayesi alınması ve fizik muayene yapılmasıdır. Öksürük süresi ve natürü, sigara öyküsü, kullandığı ilaçların bilgisi alınmalıdır. İleri tetkikler; akciğer grafisi, gerekirse Bilgisayarlı Tomografi (BT), sinüs grafisi, solunum fonksiyon testleri (SFT) (reversibilite ve metakolinle bronkoprovokasyon), alerji testleri, gastroözefagial reflü için yapılan testler, mikrobiyolojik veya sitolojik balgam incelemeleri, bronkoskopi ve kardiyak testlerdir. Hastaların hastalık hikayesi ve muayene bulgularına göre gereken sırada yapılır.

KRONİK ÖKSÜRÜK TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?

Sigara içiliyor ise bırakılmalıdır. Öksürük yapan tansiyon ilacı alınıyor ise değiştirilmelidir. İrritan etkenlerle temas varsa kesilmelidir. Altta yatan hastalığa yönelik tedavi uygulanmalıdır. Öksürük nedeni aydınlatılamıyor ise, en sık üst solunum yolu hastalıkları neden olduğu için buna yönelik tedaviler önceliklidir. Astım ve reflü için de deneme tedavileri yapılabilir. Tüm nedenler dışlandığı halde inatçı düzelmeyen öksürük varlığında psikojenik faktörler akılda tutulmalıdır. Buna yönelik psikiyatri muayenesi ve tedavi gerekebilir.